Hoe kunnen gemeenten samen met publieke warmtebedrijven de regie pakken in de ontwikkeling van warmtenetten? Die vraag stond centraal tijdens het werkbezoek dat het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) op 28 november organiseerde bij HVC Drechtsteden. De samenwerking tussen Drechtstedengemeenten, woningcorporaties, de provincie Zuid-Holland, Stedin en het publieke warmtebedrijf HVC vormt daarin een mooi voorbeeld. Vertegenwoordigers en adviseurs van rijk, provincies, regio’s en gemeenten kwamen vanuit heel Nederland naar onze regio om inzichten op te doen en kennis te delen.
Hoe kunnen gemeenten samen met publieke warmtebedrijven de regie pakken in de ontwikkeling van warmtenetten? De centrale vraag tijdens het werkbezoek dat het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) op 28 november 2025.
Eric Dieleman (Regisseur Warmtetransitie Drechtsteden) vertelde hoe de samenwerking tussen gemeenten, woningcorporaties, Provincie Zuid-Holland en het publieke warmtebedrijf HVC in de regio vorm kreeg. Een belangrijk uitgangspunt is het creëren van begrip voor de balans tussen ieders eigen belangen en het gezamenlijke doel: een betrouwbare, betaalbare en duurzame warmtevoorziening. Door perspectief te delen en open te bespreken wat partijen nodig hebben en kunnen bijdragen, ontstond wederzijds begrip. Dieleman: “Niet alles valt vooraf in detail vast te leggen bij zo'n complexe transitie. Wel is het belangrijk om het gezamenlijke einddoel scherp te houden.” Een goed voorbeeld is de proeftuin in Sliedrecht, waar uiteindelijk een andere warmtebron werd gebruikt dan gepland, maar met hetzelfde resultaat: duurzame warmte.
Eric Dieleman (Regisseur Warmtetransitie Drechtsteden) aan het woord tijdens het werkbezoek.
Grand Design Drechtsteden
Willy Heusen (Gebiedsmanager bij HVC) gaf vervolgens een inkijkje in de ontwikkeling van het regionaal warmtenet Grand Design Drechtsteden. Sinds 2010 werken gemeenten, woningcorporaties en HVC aan één regionaal warmtesysteem. Met de intentieovereenkomst uit 2018, ondertekend door dertig partijen, werd de samenwerking verder verdiept. Sindsdien is hard gewerkt om te investeren in onderling vertrouwen op alle niveaus binnen de organisaties. Inmiddels levert HVC duurzame warmte op verschillende plekken in de regio, met name vanuit de slibverwerkingsinstallatie in Dordrecht. Ook wordt gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe bronnen zoals geothermie. Nu, in 2025, zijn ruim 16.000 woningen aangesloten op het warmtenet.
De ambitie voor 2050

De ambitie is om dit aantal uit te breiden naar 60.000 woningen vóór 2050. Een belangrijke voorwaarde daarbij is dat er voldoende geld beschikbaar is voor de investeringen van de warmtenetten en de betaalbaarheid voor gebouweigenaren en inwoners.
(Op de foto: Gebiedsmanager HVC Warmte Willy Heussen vertelt over Grand Design Drechtsteden.)
Bezoek HVC en kennisdeling in deelsessies
Tijdens het werkbezoek bezochten de deelnemers drie warmtebronnen op het HVC-terrein in Dordrecht: de afvalverbrandingsinstallatie, de slibverwerkingsinstallatie en de e-boiler. Op elke plek werd duidelijk hoe de regio werkt aan een duurzaam en betrouwbaar warmtenet. In deelsessies gingen deelnemers vervolgens met elkaar in gesprek over de invulling van de regiefunctie van de gemeenten, hoe je een goede samenwerking opzet tussen gemeenten en een publiek warmtebedrijf en hoe je goed van start gaat met een project.
Afsluitend inspireerde wethouder Jacqueline van Dongen (Gemeente Zwijndrecht) de deelnemers. Zij vertelde dat de regio Drechtsteden graag een resultaatverplichting aangaat. Als het Rijk zorgt dat de warmtetransitie betaalbaar wordt voor alle betrokkenen, maakt de Drechtsteden de ambitie van 60.000 aansluitingen waar. Het enige wat daarbij nodig is, is liefde voor de warmtetransitie en voor elkaar.
Op de foto: een bezoek aan een van de warmtebronnen bij HVC in Dordrecht.
Stappen naar toekomstbestendig warmtenet
Het werkbezoek liet zien hoe belangrijk het is om kennis te delen en als regio samen op te trekken. De inzichten helpen gemeenten en regio’s om de warmtetransitie verder vorm te geven en om richting 2050 steeds meer woningen en gebouwen aan te sluiten op een toekomstbestendig warmtenet.
Foto's zijn gemaakt door Bas Czerwinski, NPLW.