Het elektriciteitsnet in de Drechtsteden zit vol, met uitzondering van een deel in Alblasserdam en Sliedrecht en bijna geheel Papendrecht. Dit heeft grote gevolgen voor bijvoorbeeld woningbouw, bedrijven en verduurzaming. Altijd toegang tot vermogen (stroom) is niet meer vanzelfsprekend. Vanaf 1 januari 2026 gelden er nieuwe regels van Autoriteit Consument en Markt (ACM): wie krijgt er voorrang op het stroomnet als er weer ruimte komt? Hieronder lees je wat er verandert en wat je nog kunt doen.
Het elektriciteitsnet zit vol. Vanaf 1 januari 2026 gelden er nieuwe regels van Autoriteit Consument en Markt (ACM): wie krijgt er voorrang op het stroomnet als er weer ruimte komt?
Wat speelt er?
Als gevolg van de netcongestie moeten scherpe keuzes worden gemaakt over wie toegang krijgt tot het stroomnet. Omdat de bestaande regels niet meer voldeden heeft de ACM op 12 december 2025 een nieuw maatschappelijk prioriteringskader gepubliceerd. In dit kader staat welke maatschappelijke functies en groepen voorrang krijgen op de wachtlijst voor vermogen, zodra er capaciteit beschikbaar is. Het volledige kader kun je lezen op de website van de ACM, zie: Codebesluit prioriteringsruimte transportverzoeken 2025 | ACM. Meer informatie vind je ook op de website van ACM en website van de VNG. De ingangsdatum is 1 januari 2026.
Kern van het nieuwe prioriteringskader
Het besluit verplicht netbeheerders om transportcapaciteit in congestie toe te wijzen op basis van drie categorieën:
- Congestieverzachters: partijen die zorgen voor meer ruimte op het net, bijv. met energieopslag dat onder de juiste voorwaarden ervoor kan zorgen dat er meer ruimte op het net komt.
- Veiligheidsfuncties: o.a. ziekenhuizen, noodhulp en defensie.
- Basisbehoeften: waaronder woningbouw, onderwijs, openbaar vervoer en warmtevoorziening.
Alleen partijen die binnen deze categorieën vallen, een volledig onderbouwd priorinteringsverzoek indienen én mits er (weer) ruimte is op het net komen in aanmerking voor voorrang.
Een belangrijke wijziging voor kleinverbruikers
Netcongestie geldt alleen voor grootverbruikers. Zij kunnen geen nieuwe of grotere aansluiting krijgen en komen op een wachtrij. In het nieuwe prioriteringskader zal het onderscheid tussen groot- en kleinverbruikers komen te vervallen per 1 juli 2026. Vanaf die datum komen kleinverbruikers die niet onder het prioriteringskader vallen samen met grootverbruikers op een wachtlijsten in congestiegebieden.
Dit heeft directe impact op:
- Woningbouwprojecten
- Bedrijven(terreinen), voorzieningen en andere locatie-ontwikkelingen
- Verduurzaming en groei van het MKB
- Realisatie van laadinfrastructuur
- Verduurzamingsplannen
Dit betekent bijvoorbeeld dat het MKB niet in aanmerking komen voor prioritering en achteraan in de wachtrij komen.
Wat kun je doen?
Denk je dat je in de komende jaren een nieuwe of zwaardere aansluiting nodig hebt voor een project of opgave? Ga na of je dit jaar nog een aanvraag in kan dienen bij Stedin om de aansluiting tot maximaal 3x80 ampère te laten verzwaren.
Twijfel je of er sprake is van een kleinverbruikaansluiting? Als je géén aparte factuur van Stedin ontvangt, maar de netwerkkosten op je energierekening vermeld staan, dan ben je vrijwel zeker kleinverbruiker.
Regel de verzwaring via Stedin
Belangrijkste veranderingen:
Prioriteren gaat om de volgorde waarop netbeheerders in congestiegebied capaciteit toekennen aan klantaanvragen voor nieuwe of verzwaarde aansluitingen in de situatie dat capaciteit beschikbaar komt.
|
Vanaf 1 januari 2026 kunnen grootverbruikers maatschappelijke prioriteit aanvragen volgens het nieuwe kader. De huidige wachtlijstvolgorde voor grootverbruik verandert.
|
Tot 1 juli 2026 verandert er nog niets aan de reservering voor kleinverbruikers. Netbeheerders blijven alle kleinverbruik aanvragen aansluiten zolang er capaciteit beschikbaar is.
|
Vanaf 1 juli 2026 is er één prioriteringskader waarin kleinverbruik en grootverbruik gelijk worden gesteld.
|
Kleinverbruikers die niet in het prioriteringskader staan, komen in congestiegebieden waar nu al een wachtlijst voor grootverbruikers is, vanaf 1 juli 2026 ook op deze wachtlijst (o.a. laadpalen, MKB <3x80A).
|
Na 1 juli 2026 wordt de gereserveerde capaciteit stapsgewijs vergeven aan geprioriteerde partijen zowel kleinverbruik als grootverbruik.
|
Vanaf 1 januari 2027 reserveren netbeheerders alleen nog een beperkte hoeveelheid capaciteit om onvoorziene omstandigheden op te vangen. Alle resterende ruimte op het elektriciteitsnet wordt verdeeld onder de geïntegreerde wachtlijst. Partijen met prioriteit zijn naast veiligheid (categorie 2) de basisbehoeften (categorie 3) zoals wonen, onderwijs en OV. Zowel nieuwbouw als verzwaring bestaande bouw (tot 3x35A) krijgt prioriteit.
|
Regionale Energiestrategie22-12-2025
Warmtenet11-12-2025
Regionale Energiestrategie08-12-2025